Nieuwsbrief Werkgroep Wolf Nederland

Maart 2025 - Nieuwsbrief 35

Nieuwsbrief Werkgroep Wolf Nederland

Facebook
LinkedIn
Instagram

Beste lezer,

Hierbij de 35e editie van onze nieuwsbrief.
We trachten iedere nieuwsbrief te voorzien van interessante achtergrond artikelen en een opsomming van activiteiten van de Werkgroep Wolf Nederland te geven. Daarbij proberen we zo actueel mogelijk te blijven. 
Indien je zelf een leuk of interessant artikel hebt, dan kun je dit sturen naar nieuwsbrief@werkgroepwolf.nl

In deze nieuwsbrief o.a.:

  • Jaarverslag 2024 Werkgroep Wolf Nederland.
  • Wolven verdwijnen door illegale doding.
  • Crowdfunding actie Slowaakse Wildlife Society.
  • Schurft bij de wolf.
  • Boek: The Ellesmere Wolves

 

  • Zwarte wolven op camera vastgelegd in Polen.
  • Nieuwe informatiefolder Werkgroep Wolf Nederland
  • Van GW3237M naar Bram, de "beroemde" wolf van de Utrechtse Heuvelrug.
  • Data-analyse Werkgroep Wolf Nederland.
  • Agenda

Jaarverslag 2024 Werkgroep Wolf Nederland

Een van de eisen om te voldoen aan de ANBI-status, is het uitgeven van een (financieel) jaarverslag. Door het uitgeven van deze jaarverslagen zijn de activiteiten van de werkgroep transparant te controleren. 


Het jaarverslag van 2024 is inmiddels opgemaakt en gedeeld. 


Het jaarverslag 2024 van de Werkgroep Wolf Nederland (WWN), een non-profit organisatie, beschrijft de activiteiten van de WWN gedurende het afgelopen jaar, waaronder wandelingen, educatieprogramma's, voorlichting, en media-activiteiten, met een focus op wolfbewustzijn en educatie in Nederland. De WWN maakt gebruik van diverse communicatiekanalen, zoals een website en sociale media, om informatie te verspreiden en met het publiek te interageren. Ten slotte, presenteert het verslag een financieel overzicht van de inkomsten en uitgaven van de organisatie in 2024.


Klik hier of op de afbeelding om het jaarverslag te lezen.

Wolven verdwijnen door illegale doding

Eind januari verscheen er in de Volkskrant een artikel over het verdwijnen van een flink aantal Nederlandse wolven.

In het artikel wordt zelfs gesproken over 22 individuen waarvan na het vaststellen van het DNA, daarna niets meer is vernomen. Het is bijna onmogelijk dat van een wolf helemaal niets meer wordt aangetroffen. Dat was voor de deskundigen aanleiding om aan de bel te trekken.

Stropen is het wederrechtelijk, dus zonder jachtakte en/of benodigde vergunningen of ontheffingen, doden, verwonden, vangen, bemachtigen of met het oog daarop opsporen van dieren.

Wederrechtelijk… dus een strafbaar misdrijf.


Stroperij is helaas van alledag. Vroeger werd er veel gestroopt om in de dagelijkse levensbehoefte te voorzien. In met name gebieden met veel wild en minder bedeelde inwoners werd er regelmatig wild gestroopt.  Helaas zijn er ook lieden die dieren die ze als last zien, simpelweg vermoorden omdat ze te beroerd zijn om afdoende maatregelen te nemen.


En dan hebben we het nog niet eens over de wolf.

 

Zo verdwijnen er regelmatig roofvogels, dassen, vossen, raven en andere dieren die blijkbaar tot last worden beschouwd en worden de dode dieren soms teruggevonden met een schot hagel in het lijf. 

Niet gedood om ervan te leven, maar puur om ze te verdelgen. 


De wolf

Ook de wolf valt inmiddels ten prooi aan stroperij. Daar waar we in bijvoorbeeld Afrika worden geprezen door onze methodes om stropers van beschermde dieren te stoppen, lukt het ons hier niet eens om een paar wolven te beschermen en ermee samen te leven. 

Ook zien we steeds meer wolven verschijnen op wildcamera's die zwaar gewond, door vermoedelijk pootklemmen etc, rondlopen.  


Deze gewonde wolf werd vastgelegd in Duitsland. Op de still uit de video is duidelijk te zien dat de onderste helft van zijn linker achterpoot ontbreekt.

We ontvingen de afgelopen periode meer van dit soort opnames door wildcamera's waar gewonde wolven op te zien zijn. Zoals verminkte poten, breuken en/of andere kwetsuren. 

Al met al reden genoeg om bezorgd te zijn.

Ook Welingelichtekringen besteedde aandacht aan het stropen. De kans is erg klein dat er vanuit de overheid iets tegen wordt gedaan. 

Harold Zoet, van de BBB in Gelderland gaf al te kennen: “Mocht het zo zijn dat er gestroopt wordt, dan worden er maatregelen genomen. Wij hebben geen aangiftes hier in Gelderland en ook geen signalen dat het plaatsvindt.” 


Zoet voegde toe dat niet uit te sluiten is dat rondtrekkende wolven de grens naar Duitsland oversteken en daardoor uit beeld verdwijnen.

 

Eén en ander geeft toch wel te denken. De BBB heeft zich uitgesproken tegen de wolf en wil er zo snel mogelijk vanaf. BIJ12 (aangestuurd door de provincies) heeft te weinig capaciteit om adequater en sneller DNA-samples te verzamelen en te verwerken, zodat duidelijk wordt welke wolven er in Nederland rondlopen. Wanneer wolven dus op zeer vroege leeftijd worden gestroopt, zal er (nagenoeg) geen informatie beschikbaar zijn omtrent de volledige wolvenpopulatie. Met andere woorden, het veelgebruikte gezegde "Een onbekende wolf is een dode wolf" zou ook hier van toepassing kunnen zijn. 

 

 

Waarom is het vreemd dat er niets meer wordt vernomen van sommige wolven.

Door de samenwerking bij de wolvenmonitoring met de ons omliggende landen, is het bijna onmogelijk voor een wolf om anoniem te verdwijnen, tenzij opzet in het spel is. 

Door het monitoren en vastleggen komt iedere wolf in een gezamenlijke database en krijgt een zogenaamd uniek nummer in de vorm van GWxxxxF/M. Dit nummer is dus gekoppeld aan een DNA-profiel. Zodoende wordt iedere wolf opgemerkt bij een aanval op vee, analyse van wolvendrol of bij een gevonden lichaam van een wolf (bijvoorbeeld na een aanrijding of onderling gevecht. 

Uiteraard kan het enige tijd duren voordat een nieuwe wolf wordt opgemerkt, maar iedere wolf moet eten en poepen. Dan is het wel heel bijzonder als er zo'n groot aantal geen aanval op vee doet, niet poept of zonder het leven te laten bij een aanrijding spontaan van de radar verdwijnt.


Luister hier de podcast Ondertussen in de Cosmos

Crowdfunding actie Slowaakse Wildlife Society

Elk jaar organiseert Slowaakse Wildlife Society de ‘white wilderness weeks’ om grote carnivoren zoals wolven, beren en lynx in Slowakije te bewaken en te monitoren.

Aangezien het project al meer dan 15 jaar loopt, zijn enkele belangrijke spullen die ze gebruiken bij het monitoren en bewaken aan het einde van hun levenscyclus.

 

Zo ook de @garmin gps-apparaten die ze gebruiken bij het werk in het veld.

Om e.e.a. te kunnen vervangen is er een inzamelingsactie gestart waar mensen een donatie kunnen doen, zodat het werk in Slowakije door kan gaan.


Alle kleine beetjes helpen: https://gofund.me/e3ef65ed

Schurft bij de wolf

We hebben in een eerdere nieuwsbrief al eens geschreven over schurft bij wolven. Toch vonden we het interessant genoeg om hier eens wat dieper op in te gaan.

Wat is schurft?

Schurft is een huidziekte die wordt veroorzaakt door de gravende mijt Sarcoptes scabiei. De ziekte is wijdverbreid en meer dan honderd zoogdiersoorten kunnen door schurft worden aangetast. Bij wolven en andere hondachtigen is de mijt Sarcoptes scabiei variant canis. De mijt graaft zich in de bovenste huidlaag en legt daar haar eitjes. Uitwerpselen, dode mijten en hun eitjes veroorzaken dermatitis en hyperkeratose (verhoorning van de huidcellen), waardoor de aangetaste dieren last krijgen van haaruitval en jeuk, wat het klassieke beeld van de ziekte geeft.

 

Diverse stadia van schurft

Schurft, bij de wolven, manifesteert zich in verschillende stadia. Om een en ander te duiden leggen we de verschillende stadia uit.

Voor elke categorie worden schetsen van wolven getoond, waarbij aangegeven wordt welke lichaamsdelen in de betreffende categorie zijn aangetast. Er zijn vier verschillende kleuren gebruikt: Witte vlakken geven aan dat er visueel geen besmetting zichtbaar is. Oranje geeft een verandering in de structuur en dichtheid van de vacht aan. Rode gebieden representeren kale plekken. Gele gebieden symboliseren hergroeiende vacht. Hierbij dient vermeld te worden dat de schetsen de meest frequent aangetaste plekken in de betreffende categorie weergeven.

Categorie 0, geen schurft 

Een wolf in categorie 0 vertoont geen herkenbare symptomen van schurft. De vacht is meestal gelijkmatig lang en dicht. Het is niet ruig of dun en er zijn geen kale plekken. In sommige gevallen kunnen verharing, verwondingen en andere ziektes toch tot schurftachtige symptomen leiden. Ter vergelijking: foto's 1 en 2 tonen een wolf met een gezonde zomervacht en een gezonde wintervacht.

Foto 1.
Gezonde wolf in zomervacht (Bron: Bundesforstbetrieb Lausitz 2019)

Foto 2.
Gezonde wolf in wintervacht (Bron: RALF M. SCHREYER 2018)

Categorie 1, lichte besmetting
De eerste herkenbare tekenen van een beginnende schurftbesmetting zijn vooral te zien bij de aanhechting van de staart en de kop. Naast de kale plek op de staart is  vaak ook een licht vlekkerig gezicht te zien, wat ook een zeer duidelijke indicatie is voor een beginnende besmetting. Bovendien is bij sommige wolven al een verandering in de structuur van de vacht te zien. De vacht kan er ruig en dun uitzien. Vooral bij jonge pups is het vaak zo dat het lichaam nog helemaal bedekt is met haar, maar soms is de huid onder de vacht duidelijk zichtbaar.
De twee schetsen hieronder laten zien in welk bereik een categorie 1-plaag kan worden ingedeeld. Aan de linkerkant is er alleen een kleine kale plek op het kruis en het gevlekte gezicht, terwijl aan de rechterkant de gehele vacht ruig of dun is en er al kale plekken zijn op het kruis, de staart en de achterkant van de dij.

Witte gebieden geven geen symptomen aan, oranje gebieden geven een veranderde vachtstructuur aan en rode gebieden geven kale plekken aan.  (SCHLAUTMANN & STUBBE 2022)

Categorie 2, gemiddelde besmetting
Een gemiddelde besmetting is al veel uitgesprokener en gemakkelijker te herkennen dan een besmetting van categorie 1. In dit geval zijn er aanzienlijk grotere, kale, korstachtige en soms bloederige plekken te zien, maar deze tasten nog niet het grootste deel van het lichaam aan. De kale plekken hebben invloed op meer dan 10% en minder dan 50% van het lichaam. Vaak wordt de rug aangetast, maar ook op andere delen van het lichaam, zoals de benen, borst of nek, kunnen grotere kale plekken ontstaan. In de regel blijft het uiteinde van de staart licht behaard. Zelfs in deze categorie kan de rest van de vacht, afgezien van de kale plekken, er onopvallend uitzien of ruig en dun zijn.

Witte gebieden geven aan dat er geen symptomen zijn, oranje gebieden geven aan dat er een verandering is in de vachtstructuur en/of vachtdichtheid. Rode gebieden symboliseren kale plekken (SCHLAUTMANN & STUBBE 2022)

Categorie 3, zware besmetting
Categorie 3 omvat alle zeer ernstige gevallen van schurft (visueel goed zichtbaar). In dit stadium is het hele lichaam aangetast en is het grootste deel van het lichaam (meer dan 50%) haarloos. Als er op sommige lichaamsdelen nog haar zit, is dit meestal een ruige vacht. Vaak betreft het de nek, het gezicht (tussen de oren en de voorkant van het gezicht), de schouders en de buik, maar ook delen van de benen en poten die nog niet helemaal kaal zijn. Bij sommige volwassen dieren en bij puppy's is de buik, zelfs als ze gezond zijn, in de zomer nauwelijks behaard. Daarom moet hier bij de beoordeling rekening mee worden gehouden. De plaag is duidelijk zichtbaar en de kans op verwarring of het missen van de plaag is zeer klein. Door het gebrek aan bescherming tegen de zon op hun blote huid, lijken wolven met schurft van categorie 3 vaak donkerder.

Witte gebieden geven geen symptomen aan, oranje gebieden geven een verandering in vachtstructuur en/of vachtdichtheid aan. Rode gebieden symboliseren kale plekken (SCHLAUTMANN & STUBBE 2022)

Categorie A, genezing
Genezing kan optreden na alle categorieën 1 tot en met 3, hoewel het genezingsproces na een milde schurftbesmetting moeilijk visueel kan zijn waar te nemen. Het duidelijkste teken dat de genezing is begonnen, is de hergroei van haar op de voorheen kale plekken. Deze vacht is meestal veel fijner en korter dan de normale vacht en lijkt op een heel korte zomervacht. Om het verschil te illustreren, vergelijkt Figuur 14 de zomervacht van een gezonde wolf (14b) en een herstellende wolf (14a).

Witte gebieden geven geen symptomen aan, oranje gebieden geven een verandering in vachtstructuur en/of vachtdichtheid aan. Rode gebieden symboliseren kale plekken (SCHLAUTMANN & STUBBE 2022)

Besmetting categorie 2

Besmetting categorie 3

Verloop en risico op overlijden
Een ernstige schurftplaag kan indirect leiden tot de dood van het dier, bijvoorbeeld door onderkoeling in de winter of door cachexie. Er zijn echter berichten van wolven die zelfs van ernstige schurftplagen konden herstellen.

De sterftecijfers variëren sterk per onderzoek: in Polen had 6% van de onderzochte overleden dieren schurft , in Michigan 27%  en in Duitsland slechts 1,46% van de natuurlijke sterfgevallen.
Uit een recent onderzoek in Yellowstone National Park is echter gebleken dat de vatbaarheid voor ernstige schurft kan worden geassocieerd met bepaalde allelen (Gen variant) en dat er al selectiedruk tegen deze allelen wordt waargenomen. Er kan daarom worden aangenomen dat bij populaties waar schurft al langere tijd aanwezig is, de ziekte minder gevolgen heeft voor de populatie.

In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, kan een wolf dus wel zeker herstellen van schurft. 

Bron: Carolin Schlautmann & Anna Stubbe

Boek: The Ellesmere Wolves

In een fascinerend verhaal over ontdekking en wetenschap ontmoeten we een afgelegen populatie wolven die niet bang is voor mensen. Gedurende een deel van vierentwintig zomers leefde wolvenbioloog L. David Mech met een groep wolven op Ellesmere Island, zo'n zeshonderd mijl van de Noordpool. Elders vluchten de meeste wolven zelfs voor de geur van mensen, maar deze dieren, die zich relatief vrij van menselijke vervolging hebben ontwikkeld, zijn niet bang. Nadat hij al achtentwintig jaar andere populaties wolven op meer afgelegen plekken had bestudeerd met vliegtuigen, sneeuwtracking, live-trapping en radiotracking, was Mech klaar om hun activiteiten van dichtbij te volgen en hun interacties met elkaar vast te leggen.

Dit boek vertelt het opmerkelijke verhaal van wat Mech - en de onderzoekers die hem volgden - hebben geleerd tijdens het leven tussen de wolven. 

De wolven van Ellesmere waren zo onverschillig over Mechs aanwezigheid dat ze hem toestonden om bij hun hol te kamperen en op zijn terreinwagen te zitten terwijl hij hen observeerde, terwijl hij roedels van zeven volwassenen en zes pups hun normale activiteiten zag uitvoeren.

 In deze buitengewoon nauwe ruimtes was een pup die zijn veter losmaakte of een volwassene die aan zijn gehandschoende hand snuffelde gewoon onderdeel van het dagelijkse leven.

 

Mech vergezelde de wolven op hun reizen en keek toe hoe ze op muskusossen en poolhazen jaagden. Door dezelfde intimiteit te bereiken met elke handeling van zijn wilde gastheren die wij zouden kunnen ervaren als we samenleven met gedomesticeerde honden, kreeg Mech nieuwe inzichten in veelvoorkomende maar zelden bestudeerde gedragingen zoals het voeren van pups, het verzamelen van voedsel, huilen en het markeren van geur.

 

Nadat Mechs tijd in Ellesmere was afgelopen, brachten zijn coauteurs en collega-wolvenonderzoekers Morgan Anderson en H. Dean Cluff delen van vier zomers door met het bestuderen van de wolven via radiohalsbanden, wat de bewegingen en ecologie van de wezens verder verhelderde. Dit boek vat hun bevindingen samen en biedt zowel een overtuigend wetenschappelijk overzicht van het gedrag van de dieren – van jagen tot leven in roedels en het grootbrengen van pups – als een verhaal over avontuur en overleven in het Noordpoolgebied.

Meer info & bestellen: https://www.bol.com/nl/nl/f/the-ellesmere-wolves/9300000174672083/

Unieke zwarte wolven vastgelegd op camera in Polen.

Twee zeldzame zwarte wolven, vermoedelijk uit hetzelfde nest, zijn op camera vastgelegd terwijl ze door een beek in een Pools bos wandelden. De wolven werden vorig jaar al gefilmd door een camera, geplaatst door SAVE Wildlife Conservation Fund Poland. De beelden werden pas recent gepubliceerd. De organisatie gaat nu uitwerpselen verzamelen in het bos om meer te leren over de genetica van de zwarte wolven.
 
Een zwarte vacht komt voort uit een genetische mutatie. Die ontstond waarschijnlijk bij gedomesticeerde honden duizenden jaren geleden. De donkere vacht is zeldzaam in Europa. In Yellowstone National Park in de Verenigde Staten is minstens de helft van de wolven zwart.

De zwarte kleur bij wolven wordt veroorzaakt door een specifieke mutatie in het CBD103-gen, dat zich bevindt op het K-locus. Dit gen regelt de expressie van melanine, waardoor sommige wolven een volledig zwarte vacht ontwikkelen. Er zal uitvoerig onderzoek gedaan worden om ook het DNA in kaart te brengen.

Meer info en bron beeld: https://fundacja-save.pl/en/

Webwinkel Werkgroep Wolf Nederland.

In onze webwinkel vind je diverse producten (gratis en betaald) die gerelateerd zijn aan de wolf. Hieronder zie je een aantal artikelen uit onze webwinkel. De vermelde prijzen zijn inclusief eventuele verzendkosten en per stuk. Met de aankopen steun je ook het werk van de Werkgroep Wolf Nederland.

Unieke set van 6 grote ansichtkaarten met tekeningen van Ineke Pluim-Perquin. Deze set is een weergave van de pasteltekeningen die Ineke heeft gemaakt met het thema ‘Wolf’.
Afmeting: 210 x 148 mm. 

 
€ 13,95

De enige echte sleutelhanger met het logo van de werkgroep kan aan jouw sleutelbos hangen!
Met deze aankoop steun je de werkgroep.

Afmeting: 40 x 32,3 x 1,8 mm.

 

€ 9,95

Time Out, het wolvenboek voor jong en oud.
Irene van Eijk heeft een prachtig, speels “wolvenboek” geschreven, getekend, geknutseld en gefotografeerd. Het is een boeiend bladerboek vol weetjes, puzzels, spelletjes en uitdagende vraagstukken. 


€ 9,90

Laat zien dat je rekening houdt met wild in natuurrijk gebied, en je daarom je snelheid verlaagt naar 60 km p/u. In de weekenden dat de klok verzet wordt zal de werkgroep hier extra aandacht aan besteden.
Afmeting: 100 x 100 mm



€ 1,96

Download ons uitgebreide lespakket van 58 pagina’s, met aandacht voor 13 kerndoelen en 7 vaardigheidsdoelen. Dit speciaal samengestelde pakket, ontwikkeld door leerkrachten voor leerkrachten, biedt inspirerende lesideeën, werk van leerlingen, foto’s en verslagen ter illustratie.


Gratis

Deze informatie is géén complete spreekbeurt, maar geeft je wel informatie over de wolf, zodat je er zelf een goede spreekbeurt over kan maken.


Gratis

Met deze handige spoor-kaarten ga je voorbereid op pad. De volgende dieren zijn te vinden op de kaarten:
Kaart 1: Damhert, Edelhert, Ree, Vos, Das en wolf.
Kaart 2: Wild zwijn, Boommarter, Bunzing, Otter, Bever en Goudjakhals.


Gratis

Deze prachtige poster over de terugkomst van de wolf in Nederland is gratis beschikbaar gesteld door de werkgroep in samenwerking met Dagblad van het Noorden.


Gratis

Tekenkaart; 'Teek it out'

Een onmisbare kaart ter grootte van een bankpas voor iedereen die in het bos komt. Met deze kaart kan je veilig en snel teken verwijderen bij jezelf, vrienden, en zelfs je huisdier. Op de voorkant staat informatie van de werkgroep, en op de achtergrond zijn de instructies afgedrukt
Afmeting: 67 x 43 mm
Materiaal: Plastic


€ 4,95

Verhalen over de wolf gemaakt door leerlingen van skovv tijdens het gebruik van het lespakket.


Gratis

Binnenkort verkrijgbaar in de webwinkel. De WWN-verjaardagskalender.
Met werken van Ineke Pluim-Perquin.


€ 13,95

Nieuwe informatiefolder Werkgroep Wolf Nederland

Afgelopen maand is de informatiefolder van de Werkgroep Wolf Nederland herzien en opnieuw gedrukt.

De folder bevat algemene informatie over de wolf, zoals zijn uiterlijk, zijn leefgebieden, hoe samen te leven en  beschermingsmaatregelen voor vee.
De compacte informatie geeft een globaal beeld. Naast de informatie over de wolf, zijn er diverse verwijzingen opgenomen waar meer informatie kan worden gevonden.

Met de vernieuwde folder beschikt de Werkgroep Wolf Nederland weer over actuele informatie om te delen met het publiek.

De folders zijn verkrijgbaar bij de Werkgroep Wolf Nederland tijdens wandelingen, informatiedagen of gewoon te downloaden via de website van de Werkgroep.

Via deze link is de informatiefolder te downloaden:

Informatiefolder 2025

Van GW3237M naar Bram, de 'beroemde' wolf van de Utrechtse Heuvelrug.

Het afgelopen jaar was het wolf GW3237M* die regelmatig het nieuws haalde en wolvenexperts en de politiek aardig wist bezig te houden en af en toe in verwarring achterliet.
In eerste instantie werd gedacht dat GW3237m een solitaire wolf was, die zich ophield rond het gevestigde wolvenpaar op de Utrechtse Heuvelrug. Hij had onder andere veel aandacht voor (loslopende) honden. 

Na de geboorte van de 5 welpen (GW4412m, GW4413m, GW4415m, GW4504f en GW4477m) in het gebied, bleek echter vrij snel dat, in tegenstelling tot wat gedacht werd, GW3237 wel degelijk de vader was van de welpen en een paar vormde met de teef GW4076f.

Foto: Sjaak Hoogendoorn

Een van zijn welpen, GW4477m, werd afgelopen november 2024 doodgereden nabij Leersum. Ook GW3237m was erg onfortuinlijk en werd op 3 oktober 2024 aangereden en met DNA vastgesteld door achtergebleven bloed bij de aanrijding. Ondanks dat voor zijn leven werd gevreesd, bleek zijn DNA een aantal dagen na de aanrijding vastgesteld bij een aanval op vee. 

Van GW3237m naar Bram.
De wolven in Nederland krijgen, na vaststellen met DNA, een eigen unieke code: GWxxxxF/M.
Sommige wolven worden daarna in de volksmond aangeduidt met een naam. Dit gebeurde ook bijGW3237m
Bij een confrontatie met een hond was het de eigenaar die de naam van zijn hond hard riep na de aanval. Die hond heette Bram en nadat het filmpje regelmatig op het internet te vinden was, werd GW3237m al snel omgedoopt tot Bram bij het publiek.

Sinds de gebeurtenissen op de Utrechtse Heuvelrug en de soms wazige berichtgeving door de media, kenners en bestuurders, is er een groep bewoners uit de regio die zich vastbijt in het dossier en alle feiten boven water probeert te halen en fakeberichten ontkracht. 
De groep heeft zichzelf de naam Werkgroep Wolf Leusden gegeven en volgt alle ontwikkelingen nauwgezet.
Wil je meer weten over de wolven op de Utrechtse Heuvelrug en "Bram"? Kijk dan op hun website:
www.werkgroepwolfleusden.nl

*GW3237m is een nakomeling van de Noord-Veluwe-roedel en werd al sinds mei 2023 vastgesteld op de Utrechtse Heuvelrug.

Data-analyse Werkgroep Wolf Nederland.

Naast onze spreadsheet met wolveninformatie waarbij we gebruik maken van de beschikbare data van BIJ12 proberen we de beschikbare data te analyseren. 
Zo maken we daarbij veel gebruik van automatisering. Alles om gemakkelijker de beschikbare bronnen te gebruiken. De ontwikkelde automatisering is voor intern gebruik, maar wanneer ze interessant genoeg zijn, delen we deze met het publiek. 

De laatste hulpmiddelen die we hebben gebruikt zijn een aantal scripts. Google app scripting is een optie om (middels hulp van A.I.) diverse taken te automatiseren. 

GW extractie script
Een van de scripts doorzoekt een willekeurige externe .pdf en haalt alle unieke GW-codes uit het document. Dit scheelt bijvoorbeeld veel handwerk bij het doorlezen van de voortgangsrapportages van BIJ12. Met een druk op de knop worden de unieke codes in een spreadsheet gezet, vergeleken met de individuen die in de monitoringsspreadsheet van de werkgroep staan en voorzien van de huidige roedel/leefgebied. Zo zien we direct welke nog niet zijn opgenomen en kunnen deze worden toegevoegd.
Een variant van dit script gebruiken we bijvoorbeeld om webpagina's te analyseren. Zoals die van de gedode wolven in Duitsland.

Looplijnen script

Naast deze scripts hebben we een script (met ondersteuning van A.I.) ontwikkeld waarmee je eenvoudig een GW-code van een in Nederland met DNA vastgestelde wolf kunt invoeren. Het script doorzoekt vervolgens alle schademeldingen van BIJ12 naar aanvallen waarbij de wolf verantwoordelijk was en toont deze aanvallen op een kaart, gesorteerd op volgorde van gebeurtenis. Daarbij wordt ook de ‘route’ tussen de verschillende aanvallen weergegeven.


Wanneer er meerdere aanvallen op dezelfde locatie hebben plaatsgevonden, toont het script de aantallen. Beweeg je met je muis over de aanvalslocatie, dan verschijnen de datum van de aanval, het aantal gedode dieren en of het raster voldeed aan de richtlijnen van BIJ12.


Op deze manier is het heel gemakkelijk te zien waar een wolf zich heeft opgehouden. Bij sommige wolven, meestal zwervers, is goed zichtbaar dat ze ‘zoekende’ zijn geweest naar een eigen leefgebied en aanzienlijke afstanden hebben afgelegd.


De weergegeven 'looplijnen' zijn slechts rechte lijnen tussen de verschillende aanvallen en niet de feitelijke route die de wolf heeft afgelegd.

GW2397m
G
evestigde wolf van roedel Drents Friese Regio. Bij zijn komst in Nederland duidelijk op zoek naar leefgebied en partner. Sindsdien vaste plekken waar hij zich voedt met voornamelijk onbeschermd vee.

GW3694f 
Nageslacht van de roedel Noord Veluwe. Aan het patroon is duidelijk te zien dat ze opzoek is geweest naar een geschikt leefgebied.
Flinke uitsapjes gemaakt en zelfs aantal keren teruggegaan.

Natuurlijk betreft dit geen wetenschappelijk onderzoek, maar het is wel bijzonder om te zien hoe de wolf zich in bepaalde gebieden beweegt, puur op basis bij schade vastgestelde DNA van het dier.


Populatie script

Om er achter te komen waar de verschillende individuen vandaan komen welke het paar vormt bij de roedels, hebben we een globaal coördinaat toegevoegd aan de leefgebieden. Door per wolf de geboortelocatie en de leeflocatie met elkaar te verbinden, ontstaat zo een mooi overzicht van welke afstanden de 'ouders' hebben afgelegd op zoek naar een eigen leefgebied.

Alle getoonde "lijnen" zijn van wolven die ook in Nederland zijn vastgelegd middels DNA. De wolf die van Nienburg/Weser (blauwe lijn) naar boven is gelopen is, voordat hij zich vestigde, dus eerst nog in Nederland geweest.

 

Roedelschade script

Met dit script konden we inzichtelijk maken waar leden van de huidige roedel hun aanvallen doen. In het kaartje hieronder is de roedel Drents-Friese regio geplot. Alle individuen die in 2024 tot deze roedel behoorden zijn met de vastgestelde schade op de kaart aangegeven. Voor deze roedel is duidelijk te zien dat ze een flink gebied bestrijken om aan hun voedsel te komen.

Uiteraard is dit globaal omdat de schademeldingen op plaatsnaam worden vastgelegd en niet op coördinaten.

Vrijwilligers van onze werkgroep geven op een aantal plekken in Nederland een informatieve wolvenwandeling. Tijdens de wandeling vertellen ze je alles over de terugkomst van de wolf, de uitdagingen die dit met zich mee brengt, wat je kunt doen om je vee te beschermen etc. etc. Wil je ook een keer mee met deze gratis wandeling? Kijk welke data en locaties beschikbaar zijn en geef je op (verplicht i.v.m. de beschikbare plekken).

Wil je, op locatie of met een eigen groep, een wandeling? Neem dan contact op met de werkgroep via wandeling@werkgroepwolf.nl
 

Deze nieuwsbrief is een uitgave van Werkgroep Wolf Nederland
Aan de inhoud van deze nieuwsbrief kunnen geen rechten worden ontleend
Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt of vermenigvuldigt zonder uitdrukkelijke toestemming van Werkgroep Wolf Nederland.
Werkgroep Wolf Nederland is een notariële vereniging, en staat ingeschreven bij de KvK onder: 83976310.